Inline XBRL: een nieuw tijdperk voor verslaglegging

Hoewel dat een boel gedoe scheelt, is het in essentie nog hetzelfde product. En dat terwijl er toch al meer dan dertig jaar een veel beter manier is om informatie te structureren, te publiceren en doorzoekbaar te maken: webpagina's in HTML-formaat. Digitale jaarverslagen winnen daarom sinds 2010 gestaag aan populariteit.

Maar hoewel webpagina's veel gestructureerder zijn dan een PDF, is het nog niet zo eenvoudig om het ene verslag gemakkelijk te vergelijken met het andere. Een hele bedrijfstak benchmarken is al helemaal een enorme klus. Daarvoor moeten standaarden gekozen worden en moet de informatie in jaarverslagen preciezer gelabeld worden.

Met de introductie van inline XBRL (iXBRL) is nu een derde tijdperk in verslaglegging aangebroken.

iXBRL integreert gestructureerde data direct binnen de opmaak van een webpagina (een HTML-document). Door gebruik te maken van tags, worden stukjes informatie (zoals het debiteurensaldo in een financiële balans of de CO2-uitstoot in een duurzaamheidsrapportage) nauwkeurig geïdentificeerd en gelabeld. Deze manier van rapporteren maakt het voor gebruikers – zoals toezichthouders, investeerders en analisten – eenvoudiger om data automatisch te extraheren en te analyseren. De dagen van het handmatig doorzoeken van financiële verslagen zijn voorbij.

Een ander groot voordeel van iXBRL is de verhoogde efficiëntie. Aangezien het document en de data gelijktijdig worden bewerkt, is er geen noodzaak om aparte stappen te doorlopen voor het structureren en opmaken van data. Dit versnelt het rapportageproces aanzienlijk, vermindert het risico op menselijke fouten en zorgt ervoor dat bedrijven hun rapportages sneller en accurater kunnen indienen.

Sinds de invoering in 2021 moeten beursgenoteerde bedrijven in de Europese Unie hun jaarverslag bij toezichthouders deponeren volgens de European Single Electronic Format, ESEF. ESEF gaat vooral over financiële gegevens en is volledig gebaseerd op inline XBRL.

Vanwege koudwatervrees zagen we dat veel bedrijven ervoor kozen om zo min mogelijk te veranderen aan hun rapportageproces en hun PDF-bestanden via een tool te converteren naar een iXBRL-bestand. Hierbij gingen veel van de voordelen van inline XBRL verloren. Toezichthouders hebben hier op gereageerd en gelukkig gebeurt dit nu steeds minder.

Vanaf 2025 moeten veel organisaties in de EU een duurzaamheidsverslag uitbrengen conform de Corporate Sustainability Reporting Directive, de CSRD. Ook CSRD is gebaseerd op iXBRL en een ESEF-verslag kan worden gecombineerd met CSRD-informatie, zodat één geïntegreerd verslag ontstaat.

Vanaf boekjaar 2025 wordt het verplicht voor grote niet-beursgenoteerde ondernemingen in Nederland om hun jaarverslag via Standard Business Reporting (SBR) en iXBRL in te dienen bij de Kamer van Koophandel. Ook hierbij is het mogelijk om duurzaamheidsinformatie te integreren.

Vermoedelijk volgen andere EU-lidstaten ook, al was het maar om te voorkomen dat er een los financieel jaarverslag en een CSRD-verslag moeten worden gemaakt.

Om iXBRL-rapportages te kunnen maken, moeten organisaties hun proces aanpassen. Het is niet meer mogelijk om spreadsheets en tekstdocumenten naar een ontwerpbureau te sturen.
Met de juiste tooling, zoals iwink.report, kunnen organisaties zelf tagging aanbrengen en publiceren ze vanuit één bron naar een volwaardige webversie, iXBRL-rapport en (als het moet) een downloadbare PDF.

iXBRL luidt een nieuwe fase in van verslaglegging, waar toegankelijkheid, nauwkeurigheid en efficiëntie centraal staan. Het is een nieuwe manier van denken, maar vooral een krachtige stap voorwaarts in de digitalisering van bedrijfsinformatie.

Over een paar jaar zal het gebruik van PDF's in ieder geval voor jaarverslagen verleden tijd zijn en heeft de EU een belangrijke stap gezet naar meer transparantie, betere toegankelijkheid van informatie en een sterkere concurrentiepositie in de wereld.